در سازمان تامین اجتماعی، مانند هر سازمان دیگری اگر اقدامی خلاف قوانین و مقررات صورت بگیرد، برای آن جریمه در نظر گرفته می‌شود. بنابراین کارفرما باید تمام قوانین را در رابطه با کارکنان خود اجرا کند.

طبق ماده 39 قانون تامین اجتماعی، پرداخت به موقع حق بیمه به شعب تامین اجتماعی، ضامن تداوم ارائه خدمات بیمه‌ای به نیروی کار است.

عدم توجه به این موضوع، علاوه بر اینکه موجب تحمیل بار مالی بر منابع سازمان تامین اجتماعی می‌شود، انواع جرائم تامین اجتماعی را نیز برای کارفرمایان به دنبال خواهد داشت.

کمپین الوبیزنس برای کمک به کسب‌وکارهای مشمول جرائم بیمه و مالیات؛ همین حالا کلیک کنید. 

اعمال جرائم سازمان تامین اجتماعی در دو حالت اتفاق می‌افتد، یکی در صورت عدم ارسال لیست بیمه و دیگری تاخیر در پرداخت حق بیمه کارکنان.

کارفرمایان کلیه کارگاه‌های مشمول قانون تامین اجتماعی مکلفند صورت مزد و حقوق کلیه بیمه‌شدگان و حق بیمه و بیمه بیکاری مربوط به هر ماه را حداکثر تا آخرین روز ماه بعد با آخرین تغییرات به سازمان تامین اجتماعی ارسال و پرداخت کنند در غیر این صورت مشمول جریمه می‌شود.

در این مقاله قصد داریم به انواع جرائم سازمان تامین اجتماعی و همچنین نحوه مشاهده و شرایط بخشودگی جرایم تامین اجتماعی اشاره کنیم. 

حتما بخوانید: هر آنچه باید درباره بازرسی بیمه تامین اجتماعی از شرکت بدانید

انواع جرایم تامین اجتماعی چیست؟

در صورتی که کارفرمایان از تنظیم و ارسال صورت مزد و حقوق بیمه‌شدگان به ترتیبی که گفته شد خودداری کنند یا به ترتیبی که با موافقت قبلی سازمان معین می‌شود در مورد ارسال صورت مزد یا حقوق عمل نکنند، باید جریمه پرداخت کنند.

بنابراین کارفرمایان معمولا به دلایل عدم ارسال لیست بیمه و تاخیر در پرداخت حق بیمه؛ مشمول جرایم تامین اجتماعی خواهند شد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد. 

1- جریمه به علت عدم ارسال لیست بیمه کارکنان

هر کارفرما اطلاع دارد که برای ارسال لیست بیمه کارکنان خود باید تا مهلت قانونی که برای آنها تعیین می‌شود اقدام کند.

در صورتی که کارفرما نتواند در مهلت قانونی مقرر لیست بیمه کارکنان را ارسال کند یا از این کار خودداری کند مشمول جرایم سازمان تامین اجتماعی می‌شود.

در این صورت به میزان 10 درصد و در یک نوبت به جمع کل حق بیمه و بیمه بیکاری محاسبه و از کارفرما مطالبه می‌شود.

یعنی از جمع کل بدهی (حق بیمه+بیمه بیکاری)، 10 درصد به عنوان جریمه در یک نوبت محاسبه می‌شود که کارفرما ملزم به پرداخت آن است.

این جریمه پس از اینکه بدهی قطعی شود قابل احتساب است و تاریخ شروع محاسبات از زمانی که رای قطعی به کارفرما ابلاغ می‌شود قابل محاسبه است.

 با توجه به قوانین موجود، پیمانکارانی که اقدام به ارسال لیست کارکنان شاغل در قرارداد در دوره اجرای پیمان می‌کنند، مشمول جریمه عدم ارسال لیست نیستند.

اما در ماه‌هایی که لیست کارکنان خارج از مهلت قانونی ارسال می‌شود، جریمه تاخیر ارسال لیست معادل 10 درصد حق بیمه محاسبه خواهد شد.

2- جریمه به علت تاخیر در پرداخت حق بیمه

از دیگر مواردی که کارفرما مشمول جریمه می‌شود این است که حق بیمه کارکنان خود را با تاخیر پرداخت کند.

در صورت عدم پرداخت حق بیمه توسط کارفرما، جرایم تاخیر پرداخت حق بیمه برای هر ماه ۲ درصد به ازای هر ماه نسبت به جمع کل حق بیمه و بیمه بیکاری محاسبه و مطالبه می‌شود.

چنانچه کارفرمایی به هر دلیلی، لیست بیمه یک یا چند ماه کارکنان را به شعب اجرایی صندوق با تاخیر ارسال کند؛ بدهکار سازمان تامین اجتماعی شناخته می‌شود و در بازرسی‌ها این موضوع نیز گزارش می‌شود.

در صورت تاخیر در پرداخت حق بیمه ماهانه 2 درصد و سالانه 24 درصد جریمه محاسبه خواهد شد.

کارفرما باید این نکته را در نظر بگیرد که اگر قادر به پرداخت حق بیمه کارکنان نیست حتما لیست بیمه آنها را به صندوق شعب ارسال کند تا مشمول جریمه 10 درصدی عدم ارسال لیست نشود.

برای اینکه بدهی و جریمه‌ها انباشته نشود بهتر است کارفرما در اسرع وقت به مراجعه مربوطه مراجعه کند و وضعیت خود را تعیین تکلیف کند.

مطالعه بیشتر: حسابرسی تامین اجتماعی چیست و چرا انجام می‌شود؟

چند نکته:

• در مورد کارگاه‌های مشمول قانون معافیت از پرداخت حق بیمه، سهم کارفرما تا میزان 5 نفر کارگر، مهلت ارسال لیست پرداخت حق بیمه حداکثر تا آخرین روز 2 ماه بعد است.
• ملاک ماه ارسال لیست و پرداخت حق بیمه، ماه‌های شمسی بوده و کارفرمایان تبعه کشورهای خارجی که حقوق کارکنان خود را بر مبنای ماه میلادی پرداخت می‌کنند، مکلف به رعایت آن خواهند بود.
• چنانچه آخرین روز مهلت قانونی با تعطیل رسمی یا تعطیلی ادارات (سازمان) مواجه گردد، آن روز که تعطیل بوده به حساب نیامده و روز آخر موعد، روزی خواهد بود که شعب سازمان بعد از تعطیلی شروع به کار می‌کنند.

 نحوه مشاهده جرایم تامین اجتماعی

کارفرمایان برای اطلاع از میزان بدهی و جریمه‌های خود می‌تواند جزییات دقیق آن را در پورتال سازمان تامین اجتماعی مشاهده کنند.

بیمه تامین اجتماعی خدمات مختلفی را در اختیار کارفرمایان و کارکنان قرار داده است که این افراد می‌توانند با ثبت نام در پورتال بیمه تامین اجتماعی از این خدمات بهره‌مند شوند.

کارفرماها می‌توانند علاوه بر مشاهده جرایم تامین اجتماعی، برای اطلاع از میزان بدهی، اطلاعیه‌ها بیمه مبنی بر مشکلات پروند کارفرما و رد نشدن بیمه، گزارش آماری وضعیت ابلاغ احکام، نمایش بدهی‌های ابلاغ شده کارگاه، اخطاریه نسبت به ارسال لیست بیمه و دیگر موارد بیمه‌ای به پورتال بیمه تامین اجتماعی مراجعه کنند.

مطالعه بیشتر: نحوه تشکیل پرونده بیمه برای شرکت‌های تازه تاسیس چگونه است؟

شرایط بخشودگی جرایم تامین اجتماعی

همانطور که سازمان تامین اجتماعی جریمه کارفرمایان را در دستور کار خود قرار می‌دهد از سوی دیگر گاهی اوقات بخشودگی جرائم را نیز در نظر می‌گیرد.

سازمان با هدف تسهیل و وصول مطالبات و جریمه‌ کارفرمایانی که قطعی شده گاهی اوقات اقدام به صدور بخشنامه‌ای می‌کند که برخی کارفرمایان را مشمول بخشودگی جرایم تامین اجتماعی قرار می‌دهد.

سازمان تامین اجتماعی برخی کارفرمایان را به دلایل مختلفی مانند سوابق گذشته و خوش حسابی کارگاه‌ها؛ تشخیص داده و با بخشودگی جرایم آنها موافقت می‌کند.

به تشخیص قانون سازمان تامین اجتماعی و موافقت این نهاد بر اساس بندهای ماده 2 قانون اصلاح قانون تامین اجتماعی و برخی قوانین مربوطه، به منظور تشویق کارفرما به پرداخت دیون معوقه‌ سنواتی بابت حق بیمه و بیمه بیکاری کارکنان، برخی کارفرمایان مورد بخشودگی قرار می‌گیرند.

همچنین در صورتی که کارفرما قبل از صدور اجرایی احکام جریمه، نسبت به پرداخت بدهی‌های معوق اقدام کند از 40 درصد بخشودگی جرایم بهره‌مند می‌شود.

طبق توضیحات سازمان تامین اجتماعی اگر کارفرما به دلیل تاخیر در پرداخت حق بیمه یا عدم پرداخت آن (همچنین تاخیر یا عدم ارسال لیست) مشمول جریمه شود و اصل حق بیمه و بیمه بیکاری را قبل از صدور برگ لازم الاجرا کلا پرداخت کند از پرداخت 30 درصد جریمه‌های مربوطه معاف خواهد بود.

همچنین در ادامه آمده است که با صدور برگ لازم الاجرا، معافیت 30 درصد جریمه‌های متعلقه لغو و علاوه بر آن یک سیستم بدهی به عنوان نیم عشر اجرایی به کارگاه تعلق خواهد گرفت.

سخن پایانی

سازمان تامین اجتماعی نیز مانند دیگر نهادهای کشور، برای سرپیچی از قوانین خود جریمه‌هایی را در نظر گرفته است.

در این مقاله توضیح دادیم که طبق قوانین سازمان تامین اجتماعی در صورتی که یک کارفرما لیست بیمه کارکنان خود را ارسال نکند یا حق بیمه آنها را با تاخیر پرداخت کند مشمول جرایم این سازمان می‌شود.

در ادامه مقاله نحوه مشاهده این جرایم را شرح دادیم که کارفرما با مراجع به پورتال تامین اجتماعی می‌کند جرایم و بدهی‌های خود را مشاهده کند.

در بخش آخر نیز به موضوع بخشودگی جرایم پرداخیتم که سازمان تامین اجتماعی در جهت تسهیل و وصول مطالبات خود، پیشینه کارفرما را در نظر گرفته و در صورت خوش حساب بودن، بخشودگی قسمت یا تمام جرایم را اعمال می‌کند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید از کارشناسان الوبیزنس مشاوره دریافت کنید.

پرسش و پاسخ