شرکت تعاونی، یکی از شرکت‌های تجاری بوده که مجوز آن را وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی صادر می‌کند.

هدف اصلی این شرکت‌ها ارایه خدمات و تولید امکانات رفاهی مانند تولید، مصرف، توزیع، خدمات کشاورزی و ساخت و ساز در شهرها و روستاها و کمک به اقشار کم‌درآمد است. بنابراین برخلاف شرکت‌های دیگر، هدف فرعی آن سوددهی و نفع مالی است.

در این مقاله با قوانین و چگونگی ثبت شرکت‌های تعاونی آشنا می‌شویم، تا پایان ما را همراهی کنید.

حتما بخوانید: برای ثبت شرکت پیمانکاری چه باید کرد؟ شرایط، مراحل و هزینه‌ها

شرکت‌ تعاونی چیست؟

مهم‌ترین ویژگی شرکت تعاونی این است که برای رفع نیازهای مشترک، بهبود اوضاع، مهیا کردن احتیاجات و تامین کالاها و خدمات یک گروه تاسیس می‌شود، نه برای کسب منفعت تجاری افراد. در واقع هدف از تشکیل شرکت‌های تعاونی حمایت اقتصادی از اقشار کم‌درآمد جامعه است.

 شرکت­های تعاونی با تعداد 7 نفرتشکیل می­شوند که حداقل دوسوم آنها باید در کسب‌وکاری مرتبط با موضوع شرکت = مشغول باشند.

همچنین حداقل سرمایه برای تاسیس شرکت‌های تعاونی مبلغ 100 میلیون تومان است. طبق قانون شرکت­های تعاونی هنگام تشکیل می‌شوند که حداقل یک سوم سرمایه آنها پرداخت شده و بخش غیر نقدی آن قیمت‌گذاری و تسلیم شده باشند.

 قابل ذکر است که در شرکت‌های تعاونی ممکن است اعضا سرمایه‌های یکسانی نداشته باشند اما در تصمیم‌گیری‌ها رای هرکدام به یک اندازه تاثیرگذار است. در واقع تکیه­ی شرکت‌های تعاونی به اعضایش است نه میزان دارایی و سرمایه آنها.

مطالعه بیشتر: مراحل ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت‌ها چگونه است؟

انواع شرکت‌­های تعاونی کدام‌اند؟

شرکت تعاونی به دو دسته تقسیم می‌شود.

1- شرکت تعاونی تولیدی:

همانطور که از اسم آن مشخص است برای تولید یک محصول یا ارائه خدمات از قبیل کشاورزی و دامداری و دامپروری، صید ماهی، شیلات، معدن، صنعت، عمران شهری و روستایی و عشایری تشکیل می‌شود.

2- شرکت تعاونی مصرفی یا توزیعی

برای توزیع یک محصول یا خدمات است که نفع عمومی دارد و باعث کاهش قیمت ها می­­شود. مثل شرکت‌های تاکسیرانی یا فروشگاه­های تعاونی

قابل ذکر است که در این شرکت­ها، تعداد، نوع و موضوع فعالیت با ارائه طرح پیشنهادی مجاز است. از این رو اگر مجموعه‌ای در هر دو تقسیم‌بندی به فعالیت بپردازد، به آن شرکت تعاونی چند منظوره گفته می‌شود.

حتما بخوانید: صفر تا صد ثبت شرکت با مسئولیت محدود؛ مراحل، هزینه و شرایط

انواع ثبت شرکت ­تعاونی

1- شرکت تعاونی عام: شرکتی است که عضویت در آن برای همه آزاد است و مدیران و سهامدارن آن باید برای تامین قسمتی از سرمایه اولیه یا افزایش سرمایه، سهام آن را به عموم عرضه کنند.

2- شرکت تعاونی خاص: شرکتی است که عضویت در آن فقط برای گروهی خاص از جمله کارگران، کارمندان، کشاورزان، زنان، دانشجویان، ایثارگران، مشاغل خاص و نظایر این‌ها آزاد باشد.

مطالعه بیشتر: صفر تا صد ثبت طرح صنعتی؛ مراحل، مزایا، زمان و هزینه‌ها

شرایط لازم برای ثبت شرکت‌­های تعاونی

ثبت شرکت‌ تعاونی نیازمند شرایطی بوده که به شرح زیر است:

• وجود حداقل 7 متقاضی الزامیست ( بعد از آن 3 نفر آنها به عنوان هیئت موسس انتخاب کنند تا به فرآیند ثبت شرکت بپردازند).
• تابعیت جمهوری اسلامی ایران
• نداشتن ممنوعیت قانونی و حجر
• خرید حداقل سهام در اساسنامه
• ابلاغ درخواست کتبی برای عضویت در تعاونی
• دادن تعهد برای رعایت مقررات تعاونی
• عضو نبودن در تعاونی مشابه 

مطالعه بیشتر: صفر تا صد ثبت طرح صنعتی؛ مراحل، مزایا، زمان و هزینه‌ها

مدارک لازم جهت ثبت شرکت‌­های تعاونی

مدارکی که برای ثبت شرکت تعاونی موردنیاز است به شرح زیر است:

• مجوز اداره تعاون
• اساسنامه مورد تصویب شرکت تعاونی
• دعوتنامه تشکیل اولین مجمع عمومی عادی
• صورتجلسه اولین مجمع عمومی عادی دال بر تصویب اساسنامه و انتخاب اولین هیات مدیره و بازرسان
• رسید پرداخت سرمایه شرکت طبق اساسنامه به صندوق تعاون
• نام و مشخصات مدیران و بازرسان و قبول کتبی از سمت مدیریت و بازرسی
• لیست اسامی و مشخصات و نشانی اعضا هیئت مدیره و بازرسان
• صورتجلسه اولین هیات مدیره دال بر انتخاب ریئس و نایب رئیس و منشی هیات مدیره و انتخاب صاحبان امضا مجاز و اسامی مشخصات آنها و مدیرعامل
• تقاضانامه و شرکت نامه که به صورت اوراق چاپی توسط اداره ثبت شرکت قرار می‌گیرد.
• تصویر شناسنامه و مدارک تحصیلی اعضا
• تصویر گواهی پایان خدمت نظام وظیفه عمومی یا معافیت برای آقایان
• گواهی سوء پیشینه اعضا

مطالعه بیشتر: آموزش گام به گام ثبت برند را اینجا بخوانید

مراحل ثبت شرکت تعاونی به چه صورت است؟

اولین گام، تنظیم اساسنامه است.

اساسنامه شرکت تعاونی باید شامل موارد نام با قید تعاونی، هدف، موضوع، نوع و حوزه عملیات، مدت، مرکز اصلی، نشانی، میزان سرمایه، مقررات مربوط به اعضا، ارکان، مقررات مالی و کاری، انحلال و تصفیه حداقل و حداکثر اعضا و نسبت به سرمایه و فرصت اشتغال و نوع فعالیت باشد.

هیات موسس متشکل از متقاضیان دارای شرایط قانونی، ابتدا این سند را تهیه می­‌کنند و سپس از افراد واجد شرایط دعوت می‌­کنند تا اولین مجمع عمومی را تشکیل دهند و اساسنامه را تصویب کنند. اعضا هیات مدیره و بازرسان در این جلسه مشخص می­‌شود.

اداره کل تعاون پس از وصول تقاضای تشکیل تعاونی و بررسی طرح پیشنهادی ظرف حداکثر 50 روز نظر مثبت یا منفی خود را اعلام می‌­کند و در صورت موافقت نمونه اساسنامه و فرم مورد نیاز در اختیار نماینده هیات موسس خواهد گرفت.

هیات موسس نیز پس از اخذ موافقت نامه باید اقدامات زیر را انجام دهد:

• دریافت مجور فعالیت در موضوع طرح توجیهی از مراجع ذیربط به نام اعضای هیات موسس تعاونی در­ حال تاسیس
• تکمیل و تدوین اساسنامه شرکت تعاونی و ارایه آن به اولین مجمع عمومی عادی
• افتتاح حساب در بانک توسعه تعاون به نام (تعاونی در شرف تاسیس) و یا بانکی که صندوق تعاون تعیین می‌کند
• دعوت از افراد واجد شرایط جهت عضویت
• دعوت از کارشناسان رسمی دادگستری جهت ارزیابی آورده‌های غیرنقدی داوطلبان عضویت
• انتشار آگهی دعوت اولین مجمع عمومی عادی
• ثبت نام نامزدهای عضویت در هیات مدیره و سمت بازرسی
• ارسال یک نسخه از آگهی دعوت به اداره تعاون و درخواست معرفی ناظر برای حضور در جلسه اولین مجمع عمومی عادی
• تنظیم و تهیه اوراق مخصوص خرید سهام که داوطلبان عضویت به هنگام خرید سهام آن را تکمیل و امضا خواهند کرد
• تشکیل اولین مجمع عمومی عادی و انجام امور مقدماتی و فراهم آوردن وسایل امکانات و مکان مناسب برای برگزاری جلسات آن

مجمع عمومی نمایندگان به دو صورت عادی و فوق‌العاده تشکیل می‌شود.

مجمع عمومی عادی نمایندگان وظیفه انتخاب هیات مدیره و بازرس و رسیدگی به ترازنامه و حساب سود و زیان و گزارش‌های مالی و تصویب بودجه سالیانه و تعیین سیاست‌ها و راه و روش شرکت است.

مجمع عمومی فوق العاده وظیفه­ آن افزایش یا کاهش سرمایه و تعطیلی شرکت‌­های تعاونی است.   

پس از تشکیل اولین مجمع عمومی عادی و پس از اینکه مجمع مذکور اساسنامه شرکت تعاونی را تصویب کرد؛ اولین هیات مدیره و اولین بازرس برگزیده شدند، وظیفه هیات موسس خاتمه می‌یابد.

اولین هیات مدیره و بازرسان که حداقل 3 و حداکثر 7 نفر هستند؛ مسئولیت اداره تعاونی را بر عهده دارند که خلاصه شرح وظایف آنها اجرای مفاد اساسنامه، اجرای تصمیمات مجمع عمومی، تهیه صورت‌ها و گزارش مالی و دعوت از مجامع عمومی و نظارت بر امور جاری و فعالیت‌های تعاونی و عزل و نصب و قبول استعفای مدیرعامل است.

بازرسان نیز مسئول نظارت بر عملکرد هیات مدیره اجرای تصمیمات مجمع و اساسنامه را بر عهده دارند.

بازرس همچنین باید از روند صحیح تهیه گزارش مالی و تهیه و تنظیم صورت‌های مالی شرکت اطمینان حاصل و گزارش خود را تهیه و به مجمع عمومی سالیانه ارایه دهد.

همچنین رسیدگی به شکایات احتمالی از نحوه مدیریت و عملکرد هیات مدیره نیز به عهده بازرس است که نتیجه آن را باید به مجمع ارائه دهد.

شرکت تضامنی چیست و مراحل ثبت آن به چه صورت است؟

ذخیره احتیاطی شرکت­‌های تعاونی چیست؟

به موجب ماده 4 قانون شرکت­‌های تعاونی برای جبران خسارت‌های احتمالی و توسعه عملیات خود در ابتدا قسمتی از درآمد را که 5% کمتر نباشد به عنوان ذخیره احتیاطی در ترازنامه منظور نموده و سپس تقسیم سود سهام اقدام نمایند.

منظور­­­ کردن این وجوه به حساب ذخیره تا زمانی است که جمع آن معادل با مجموعه سرمایه شرکت در ظرف سه سال اخیر گردد.

طبق قانون 5 ، شرکت تعاونی که به تصویب شورای عالی تعاونی شرکت می‌­رسند از پرداخت حق الثبت و تمبر سهام و مالیات بر درآمد معاف می­‌شوند.

مطالعه بیشتر: مالیات شرکت‌های تازه تاسیس به چه صورت است؟

سخن پایانی

در این مقاله به موضوع ثبت شرکت تعاونی پرداختیم و جوانب مورد نیاز آن را مورد بررسی قرار دادیم.

در بخش ابتدایی این مقاله به این موضوع پرداختیم که اساسا شرکت تعاونی چیست. در ادامه نیز انواع شرکت‌های تعاونی را نام برده و ویژگی‌های آن را شرح دادیم.

در ادامه شرایطی که نیاز است یک شرکت تعاونی به ثبت برسد و همچنین مدارک مورد نیاز را توضیح دادیم. مراحلی که باید برای ثبت شرکت تعاونی طی شود را نیز در بخش انتهایی مقاله ذکر کردیم.

در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر یا بررسی مورد خاص، کارشناسان الوبیزنس می‌توانند در این زمینه به شما مشاوره دهند.

پرسش و پاسخ

مطالب مرتبط