کارفرمای هر فعالیت اقتصادی باید نکات مهم و کلیدی درباره بازرسی بیمه از شرکت یا کارگاه را بداند تا عملکرد سازمانی بهتری را بتواند ارایه دهد.

آگاهی از این نکات می‌تواند شرکت و کارگاه‌ها را از بروز جرایم و چالش‌های بزرگ پیش‌بینی نشده مصون بدارد. 

در ابتدا به این مساله می‌پردازیم که اصلا بازرسی بیمه تامین اجتماعی چیست و چگونه انجام می‌شود؟ سپس به نکات بازرسی بیمه تامین اجتماعی و برخی موارد مهم دیگر اشاره می‌کنیم. 

بازرسی بیمه تامین اجتماعی چیست؟

بازرسی بیمه به این صورت است فردی که بازرس بیمه تامین اجتماعی بوده برای بررسی وضعیت کارکنان یک کارگاه به مکان فعالیت آنها مراجعه می‌کند و شرایط حقوقی و بیمه‌ای کارکنان را مورد بررسی قرار می‌دهد.

حتما بخوانید: حسابرسی تامین اجتماعی چیست و چرا انجام می‌شود؟ 

اگر بازرس متوجه تخلفی شود که مغایر با قانون است در گزارش خود آن را درج می‌کند و کارفرما باید به آن پاسخگو باشد.  قوانینی که کارفرما باید در خصوص بازرسی بیمه تامین اجتماعی از آن اطلاع کامل داشته باشد به این صورت است:

ماده 47 قانون تامین اجتماعی: کارفرمایان مکلفند صورت مزد و حقوق و مزایای بیمه‌شدگان همچنین دفاتر و مدارک لازم را در موقع مراجعه بازرس سازمان در اختیار او بگذارند. بازرسان سازمان می‌توانند از تمام یا قسمتی از دفاتر و مدارک مذکور رونوشت یا عکس تهیه و برای کسب اطلاعات لازم به هریک از روسا، کارمندان و کارگران کارگاه و مراجع ذی ربط مراجعه نمایند.

بازرسان سازمان حق دارند کارگاه‌های مشمول قانون را مورد بازرسی قرار دهند و دارای همان اختیارات و مسئولیت‌های مذکور در مواد 52 و 53 قانون کار خواهند بود. نتیجه بازرسی حداکثر ظرف یک ماه از طرف سازمان به کارفرما اعلام خواهد شد.

ماده 102 قانون تامین اجتماعی: در صورتی که کارفرما یا نماینده او از اقدامات بازرسی صندوق جلوگیری نموده یا از ارایه دفاتر و مدارک مربوطه و تسلیم رونوشت یا عکس آنها به بازرس خودداری کند، به جزای نقدی محکوم خواهد شد. گزارش بازرسان صندوق در این خصوص در حکم گزارش ضابطین دادگستری است.

ماده 40 قانون تامین اجتماعی: در صورتی که کارفرما از ارسال صورت مزد مذکور در ماده ۳۹ قانون مزبور خودداری کند، صندوق حق بیمه را راسا تعیین و از کارفرما مطالبه و وصول می‌کند.

در واقع با توجه به قوانین بالا، هدف بازرس تامین اجتماعی از این کار این است بیمه‌شدگانی که مشمول قانون تامین اجتماعی هستند را شناسایی کند و شرایط استفاده از مزایای تعریف شده در قانون را برای آنها فراهم کند.

نکات مهم بازرسی بیمه تامین اجتماعی برای کارفرما

1- اولین بازرسی از کارگاه

در شرکت‌های تازه تاسیس یکی از مراحلی که باید در جهت گرفتن کد کارگاه انجام شود، بازرسی اولیه بیمه است. از مهمترین فاکتورها برای یک کارفرما اولین گزارش بازرسی است که بازرس ارائه می‌دهد.

اولین لیست بیمه‌ای که کارفرما برای تامن اجتماعی ارسال می‌کند باید مطابق گزارش ارسالی بازرس بیمه باشد.

بازرسان سازمان تامین اجتماعی برای اینکه تشخیص دهند که آیا کارگاهی که فعالیت اقتصادی خود را شروع کرده واجد شرایط دریافت کد کارگاهی است یا خیر به بررسی چند مورد از جمله احراز هویت کارگاه، کنترل مدارک ارایه شده در زمان ثبت نام، بررسی و صحت محل وقوع ملک و احراز هویت کارفرما می‌پردازند.

در بازرسی اولیه، بازرس در گزارش خود باید به کارکنانی که در محل فعالیت حضور دارند نیز اشاره کند و اطلاعات دقیق و مشخصات آنها را بررسی کند. در این گزارش تاریخ شروع به کار، نوع فعالیت و دستمزد قانونی آنها اهمیت ویژه‌ای دارد.

اگر کارفرمایی به لیستی که توسط بازرس در گزارش نوشته می‌شود دقت نکند ممکن است نام برخی افراد در لیست بیمه‌ای که برای سازمان ارسال می‌کند از قلم انداخته شود.

در این صورت پس از چند ماه کارفرما باید پاسخگوی مطالبه‌ای که از سوی سازمان برای او ارسال می‌شود باشد.

2- همکاری با بازرس

همکاری کارفرما با بازرس در تکمیل گزارش بازرسی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.

کارفرما باید نهایت همکاری را با بازرس داشته باشد و تمامی اطلاعاتی را که بازرس درخواست می‌کند در اختیار او بگذارد.

ارایه دقیق و صحیح این اطلاعات بر هر کارفرمایی ضروری است.

کارفرما باید این نکته را در نظر بگیرد که عدم همکاری با بازرس ممکن است منجر به غیرفعال شدن کد کارگاهی او شود.

در این صورت کارفرما باید زمان خود را برای به مراجعه دوباره به شعبه تامین اجتماعی اختصاص دهد و اطلاعات مورد نیاز بازرس را ارایه دهد تا فرایند فعال سازی کد کارگاهی بررسی شود.

حتما بخوانید: نحوه تشکیل پرونده بیمه برای شرکت تازه تاسیس چگونه است؟ 

3- اهمیت گزارش بازرس

گزارش بازرس تامین اجتماعی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

در واقع می‌توان گفت گزارشی که از بازرسی یک کارگاه یا شرکت توسط بازرس تامین اجتماعی تهیه می‌شود به منزله یک سند رسمی بوده که جهت ارایه به مراجع مختلف رسیدگی از اعتبار برخوردار است.

مراجع مختلفی از جمله اداره کار، شورای حل اختلاف و دیگر مراکز رسیدگی این گزارش را به رسمیت می‌شناسند و قاضی، کارشناس یا هر شخص رسیدگی‌کننده‌ای آن را مبنای تصمیم‌گیری خود قرار می‌دهد.

همین موضوع نشان می‌دهد که یک گزارش بازرسی چقدر اهمیت دارد و کارفرما باید در جهت ایجاد یک گزارش دقیق تلاش کند.

4- آمادگی در برابر بازرسی

بازرسی بیمه تامین اجتماعی به چند شیوه انجام می‌شود که کارفرما باید به این موضوع نیز توجه ویژه‌ای داشته باشد. 

1: بازرسی ممکن است بدون هماهنگی و به صورت سرزده باشد. به این صورت که بازرس به صورت سرزده به محل کارگاه مراجعه می‌کند و گزارشی از تعداد افراد شاغل تهیه می‎‌کند. 

2: ممکن است بازرسی تامین اجتماعی از نوع کشفی باشد. به این صورت که بازرسان به شرکت یا کارگاه‌های مختلف به صورت سرزده مراجعه می‌کنند و از کارفرما درخواست ارایه کد کارگاهی می‌کنند.

 اگر کارفرما برای تشکیل پرونده و دریافت کد کارگاهی اقدام نکرده باشد، بازرس لیستی از افراد شاغل در آن محل تهیه کرده و کارفرما را ملزم به ارائه مدارک برای تشکیل پرونده می‌کند. در این نوع بازرسی احتمال جریمه شدن کارفرما به علت سرپیچی از قوانین وجود دارد.

3: بازرسی دیگری که از کارگاه‌ها صورت می‌گیرد از نوع تحقیقی آن است. به این صورت که ممکن است برخی کارکنان از کارفرما شکایت کرده باشند یا خود کارفرما درخواست بازرسی مجدد را داده باشد. 

بازرسی تحقیقی عمدتا به این دلیل صورت می‌گیرد که در بازرسی‌های سرزده نام برخی کارکنان در گزارش بازرس درج شده اما کارفرما نام او را در لیست بیمه لحاظ نکرده است.

مطالعه بیشتر: حق بیمه قراردادهای پیمانکاری به چه صورت است؟

اعتراض به بازرسی بیمه تامین اجتماعی

کارفرما می‌تواند به نتیجه بازرسی که از سوی سازمان بیمه تامین اجتماعی صورت می‌گیرد اعتراض کند.

با راه‌اندازی و اجرای طرح فرآیند بازرسی هوشمند یا همان بازرسی الکترونیکی کارگاه‌ها، کارکنان و کارفرمایان می‌توانند در صورت اعتراض به نتیجه بازرسی درخواست خود را بدون نیاز به شعبه تامین اجتماعی مطرح کنند.

به این صورت که کارفرمایان و بیمه شدگان می‌توانند به آدرس Erequest.tamin.ir مراجعه کنند و گزارش بازرسی که از کارگاه تهیه شده را مشاهده کنند.

در همان قسمت نیز می‌توانند اعتراض خود را جهت پیگیری ثبت کنند، همچنین نتایج اعتراض‌های قبلی نیز در همین سامانه قابل مشاهده است.

اگر کارکنان یک کارگاه که در آن محل شاغل بوده‌اند اما کارفرما حق بیمه‌ای آنها را پرداخت نکرده باشد، می‌توانند درخواست اعتراض خود را در پورتال سازمان تامین اجتماعی ثبت کنند تا جهت پیگیری ترتیب اثر داده شود.

با ثبت اعتراض در پورتال، درخواست بازرسی نیز ایجاد می‌شود که اگر شعبه مربوطه با آن موافقت کند بازرسی صورت می‌گیرد و نتیجه آن با ارسال یک پیامک به شماره‌ای که فرد ثبت کرده است ارسال می‌شود.

درخواست بازرسی مجدد بیمه تامین اجتماعی

همانطور که در بخش قبلی توضیح داده شده کارفرما می‌تواند درخواست بازرسی مجدد کارگاه‌ها را از سازمان تامین اجتماعی تقاضا کند.

این بازرسی می‌تواند به علت اعتراض کارکنان یا کارفرمایان صورت بگیرد یا اینکه بازرس مراجعه کرده اما نتوانسته به محل فعالیت ورود کند، در این صورت کارفرما درخواست بازرسی مجدد بیمه تامین اجتماعی را در پورتال مربوطه ثبت می‌کند.

درخواست بازرسی مجدد بیمه تامین اجتماعی عمدتا به علت اعتراض به گزارش بازرس صورت می‌گیرد.

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم به نکاتی که درباره بازرسی بیمه تامین اجتماعی دارای اهمیت ویژه‌ای است بپردازیم. کارفرما برای اینکه بتواند عملکرد بهتری ارائه دهد حتما ضروری است که به این نکات توجه کند.

همچنین به موضوع اشاره کردیم که کارفرما یا کارکنان در صورتی که به نتیجه بازرسی اعتراض داشته باشند می‌توانند درخواست خود را از طریق پورتال سازمان تامین اجتماعی ثبت کنند و در همان سامانه پیگیری کنند.

کارفرمایان در صورت لزوم نیز می‌توانند به دلایل مختلف از سازمان تامین اجتماعی درخواست بازرسی مجدد داشته باشند.

مشاوران الوبیزنس می‌توانند به بررسی موارد خاص شما (چه به عنوان کارگر چه کارفرما) کمک ویژه‌ای کنند و اطلاعات بیشتری را در اختیار شما قرار دهند.

پرسش و پاسخ