مالیات یکی از بخش‌های بسیار با اهمیت امور مالی هر شرکتی است که سعی کرده‌ایم در مقالات مختلفی به جنبه‌های گوناگون آن بپردازیم.

در این مقاله می‌خواهیم به جنبه جدیدی از این بخش بپردازیم و ببینیم هر شرکتی در شروع به کار و همچنین ادامه فعالیت خود باید پرداخت چه مالیات‌هایی را در امور مالی خود در نظر بگیرد و در واقع ملزم به پرداخت چه نوع مالیات‌هایی به سازمان امور مالیاتی است.

رسیدگی به مالیات شرکت‌ها بسیار مهم بوده زیرا عدم توجه و آگاهی از قوانین و مقررات مربوط به آن می‌تواند جریمه‌های سنگینی را برای شرکت‌ها به بار آورد و همچنین آنها را دریافت برخی مزایا و امتیازها محروم کند.

بنابراین برای بررسی این موضوع تا پایان این مقاله ما را همراهی کنید.

حتما بخوانید: مراحل پیگیری اعتراض مالیاتی به چه صورت است؟ 

مالیات شرکت‌ها

طبق قوانین و مقررات سازمان امور مالیاتی کشور، تمام شرکت‌هایی که نام آنها در اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت رسیده است مکلف به پرداخت مالیات هستند.

شرکت‌ها در غالب اشخاص حقوقی، در قبال درآمدی که به دست می‌آورند مشمول پرداخت مالیات می‌شوند.

شرکت‌ها باید در وهله اول اقدام به تنظیم دفاتر قانونی کنند و بر اساس آن در موعد مقرر اظهار نامه مالیاتی خود را تسلیم سازمان امور مالیاتی کشور نمایند.

همچنین شرکت‌هایی که هیچ‌گونه فعالیتی نداشته‌اند به بیان دیگر گردش مالی آنها صفر است، ملزم به ارسال اظهار نامه هستند.

نکته قابل توجه این است که انواع شرکت‌هایی که در قانون تجارت نام برده شده، پس از آنکه در اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت رسید باید حوزه مالیاتی خود را مشخص کند.

شرکت‌ها با تعیین حوزه مالیاتی، هر ساله مکلفند صورت حساب دارایی خود را برای تعیین میزان مالیاتی که باید پرداخت کنند به همان حوزه ارایه دهند.

برای تعیین میزان مالیات پرداختی هر شرکت لازم است پیش از همه، سال مالی آن شرکت تعیین شود.

در این صورت تمام مالیات‌های پرداختی یک شرکت طی دوره زمانی سال مالی که مشخص شده، تعیین تکلیف می‌شود.

در یک سال مالی، شرکت تمام عملکرد خود را در غالب ثبت دارایی و صورت حساب سود و زیان در اظهارنامه مالیاتی به سازمان امور مالیاتی تسلیم می‌کند تا میزان مالیات قبال پرداخت مشخص شود.

حتما بخوانید: تفاوت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی 

 انواع مالیات شرکت‌ها کدام است؟

به طور کلی شرکت‌ها باید چند نوع مالیات پرداخت کنند که مهم‌ترین آنها مالیات بر درآمد، مالیات ارزش افزوده و مالیات تکلیفی است.

نوع مالیاتی که شرکت‌ها پرداخت می‌کنند به نوع شرکت نیز بستگی دارند و همه شرکت‌ها صرفا مالیات‌های مشابه پرداخت نمی‌کنند.

در این بخش به بررسی مهمترین مالیات‌های پرداختی یک شرکت می‌پردازیم.

1- مالیات بر درآمد

بر اساس قوانین و مقررات مالیاتی، از درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی مالیات گرفته می‌شود.

زیرا طبق ماده 1 قانون مالیات‌های مستقیم، هر شخص حقوقی ایرانی نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می‌نماید مشمول پرداخت مالیات است.

شرکت‌ها به عنوان یک شخصیت حقوقی، باید مجموع درآمدهای خود را محاسبه کرده و پس از کسر معافیت‌ها، مالیات مربوط به آن را بپردازند.

در این بخش به بررسی مهمترین مالیات‌های پرداختی یک شرکت می‌پردازیم.

حتما بخوانید: هر آنچه پزشکان از مالیات باید بدانند

2- مالیات بر عملکرد

یکی از مالیات‌هایی که شرکت‌ها ملزم به پرداخت آن هستند، مالیات بر عملکرد بوده که به نحوه عملکرد شرکت و سود و زیان آن بستگی دارد.

این نوع مالیات از نوع مالیات‌های مستقیم بوده که بر اساس قوانین و مقررات سازمان امور مالیاتی، همه شرکت‌ها ملزم هستند که میزان درآمد و هزینه‌های شرکت را طی یک سال مالی به ثبت برسانند و بر اساس آن صورت حساب سود و زیان را مشخص کنند.

پس از تعیین میزان سود و زیان خالص، شرکت‌ها ملزم هستند که به میزان 25 درصد سود خالص را به عنوان مالیات بر عملکرد به حساب سازمان مالیاتی پرداخت کنند.

شرکت‌ها بعد از اینکه به حساب‌های خود رسیدگی کردند، اظهارنامه و صورت حساب‌های خود را تسلیم سازمان امور مالیاتی می‌کنند؛ سازمان امور مالیاتی نیز با بررسی اظهارنامه تا مدت حداکثر یکسال پس از انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه، میزان مالیات پرداختی را تعیین می‌کند.

3- مالیات اموال و املاک

شرکت‌ها همچنین در برابر املاک و اموالی که دارند باید مالیات مربوط به آن را پرداخت کنند.

این موضوع در بند 1 ماده 1 قانون مالیات‌های مستقیم به صراحت بیان شده است.

اموال و دارایی مثل سرمایه شرکت، به طوری که میزان پرداخت مالیات بر سرمایه شرکت به میزان نیم در هزار، نسبت به ارزش اسمی سهام ثبت شده در هنگام تاسیس شرکت یا در هنگام افزایش سرمایه است.

مطالعه بیشتر: نحوه مالیات شرکت با مسئولیت محدود چگونه است؟

4- پرداخت مالیات‌های تکلیفی

علاوه بر مالیات بر عملکرد که بر اساس میزان  فعالیت و سودی شرکت تعیین می‌شود، شرکت‌ها ملزم به پرداخت نوع دیگری از مالیات به نام مالیات تکلیفی نیز هستند.

برای اینکه بدانید مالیات تکلیفی چیست، می‌توانید به آرشیو بلاگ الو بیزینس مراجعه کنید و مقاله مربوط به آن را مطالعه کنید.

در خصوص مالیات تکلیفی، شرکت‌ها باید در موعد مقرر وظیفه‌ای کسر و پرداخت مالیات از حساب‌های مربوطه را انجام دهند.

بر اساس ماده 104 قانون مالیات‌های مستقیم « وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی‌، شهرداری‌ها، موسسات وابسته به دولت و شهرداری‌ها و کلیه اشخاص حقوقی ‌اعم از انتفاعی و غیرانتفاعی و اشخاص موضوع بند (الف‌) ماده ‌(95) این قانون مکلف‌اند در هر مورد که بابت حق‌الزحمه‌پزشکی‌، هزینه‌های بیمارستانی و آزمایشگاهی و رادیولوژی، داوری‌، مشاوره‌، کارشناسی‌، حسابرسی‌، خدمات مالی و اداری‌، نویسندگی‌، تالیف و تصنیف‌، آهنگ سازی‌، نوازندگی و هنرپیشگی و خوانندگی‌، نقاشی و دلالی و حق‌العمل‌کاری‌، هر گونه حق الزحمه یا کارمزد ارایه خدمات به استثنای کارمزد پرداختی به بورس‌ها، بازارهای خارج از بورس و کارمزد معاملات و تسویه اوراق بهادار و کالا در بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس بانک‌ها، صندوق تعاون و موسسات اعتباری غیربانکی مجاز، امور مربوط به نظافت ‌اماکن و ابنیه‌، اجاره ماشین ‌آلات اداری و محاسباتی‌، کلیه‌ خدمات و ارتباطات رایانه‌ای‌، اجاره هر نوع وسایل نقلیه موتوری زمینی‌، هوایی و دریایی‌، ماشین‌آلات ‌و کارخانجات و سردخانه‌ها، انبارداری‌، نگاهداری و تعمیر آسانسور و شوفاژ و تهویه مطبوع‌، هر نوع کار ساختمانی و تاسیسات فنی و تاسیساتی‌، تهیه طرح ساختمان‌ها و تاسیسات‌، نقشه‌کشی‌، نقشه ‌برداری‌، نظارت و محاسبات فنی‌، قرارداد حمل و نقل و وجوهی که بابت حق‌نمایش فیلم به هر عنوان پرداخت می‌کنند پنج درصد آن را به عنوان ‌علی‌الحساب مالیات مودی (دریافت‌کنندگان وجوه‌) کسر و ظرف ‌سی روز به حساب تعیین شده از طرف سازمان امور مالیاتی کشور واریز و رسید آن را به مودی تسلیم نمایند و همچنین ظرف همین ‌مدت مشخصات دریافت کنندگان را با ذکر نام و نشانی آنها به اداره ‌امور مالیاتی ذیربط ارسال دارند.»

لازم به ذکر است ماده قانونی مذکور از سال 1395 حذف شده و اصلاحیه در تصویر زیر قابل مشاهده است.

از مهم‌ترین و معمول‌ترین مالیات تکلیفی که شرکت‌ها ملزم به کسر و پرداخت آن هستند، مالیات بر حقوق کارکنان است.

کارفرما مکلف است به عنوان یک واسطه از میزان حقوق کارکنان خود، حق مالیات را کسر و به حساب سازمان مالیاتی پرداخت کند.

مطالعه بیشتر: مالیات تکلیفی چیست و چه کسانی باید پرداخت کنند؟

5- مالیات بر ارزش افزوده

شرکت‌ها مکلف به پرداخت مالیاتی دیگر به نام مالیات بر ارزش افزوده هستند که نوع وصول آن راحت‌تر از دیگر مالیات‌ها است و به همین جهت اهمیت ویژه‌ای برای دولت دارد.

ارزش افزوده درواقع ارزشی است که در فرایند تولید ایجاد می‌شود، به این صورت که در هر مرحله از تولید، کالا به واسطه موادی که به آن اضافه می‌شود و کاری که بر روی آن انجام می‌شود ارزش بالاتری را ایجاد می‌کند.

به عنوان مثال فرض کنید برای ساخت یک صندلی، از یک سری مواد اولیه (مانند چوب، میخ، چسب، کرایه دستگاه‌های برش و غیره) به ارزش 20 هزار تومان استفاده شده است اما این صتدلی به قیمت نهایی 50 هزار تومان برای فروش ارزش‌گذاری می‌شود.

در واقع ارزش افزوده این صندلی به واسطه کاری که در فرایند تولید بر روی آن انجام شده است معادل 30 هزار تومان است.

طبق قوانین مالیاتی کشور، شرکت‌ها باید مالیات مربوط به ارزش افزوده را مرحله به مرحله پرداخت کنند.

بر اساس ماده 3 قانون مالیات بر ارزش افزوده «ارزش افزوده در این قانون، تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات خریداری یا تحصیل شده در یک دوره معین می‌باشد.»

از مرحله‌ای که کالا شروع به تولید می‌کند تا مرحله‌ای که به دست مشتری می‌رسد، مالیات مربوط به آن باید پرداخت شود.

این نوع مالیات، یک نوع مالیات غیرمستقیم است و مصرف‌کنند آن کالا در زمان خرید آن را پرداخت می‌کنند زیرا مالیات بر ارزش افزوده از قبل به قیمت آن کالا (یا خدمات) اضافه شده است و خریداری کردن آن در واقع به منزله پرداخت مالیات بر ارزش افزوده نیز خواهد بود.

بنابراین در اصل این نوع مالیات را مصرف کنندگان می‌پردازند نه تولیدکنندگان، به این صورت که تولیدکننده مالیات بر ارزش افزوده را در هر دوره پرداخت می‌کند اما معادل آن را از خریداران دریافت می‌کند.

شرکت‌ها موظف هستند که اظهارنامه ارزش افزوده را هر سه ماه یکبار از طریق سامانه‌ای که برای آن تعریف شده (سامانه یکپارچه مالیات بر ارزش افزوده به آدرس evat.ir) به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند.

حتما بخوانید: آنچه باید از مالیات بر ارزش افزوده بدانیم

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم به مهمترین مالیات‌هایی که یک شرکت ملزم به پرداخت آن است بپردازیم.

آگاهی از این نوع مالیا‌ت‌ها و پرداخت به موقع آنها برای هر شرکتی به عنوان یک شخصیت حقوقی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

در ابتدا تعریف مختصری از مالیات شرکت‌ها ارایه دادیم و در ادامه نیز به انواع مالیات شرکت‌ها از جمله مهمترین آنها مالیات بر عملکرد، مالیات بر ارزش افزود و مالیات‌های تکلیفی پرداخیتم و هر کدام را به طور مجزا توضیح دادیم.

برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید با مشاوران الو بیزینس تماس بگیرید که متخصصین این حوزه هستند.

پرسش و پاسخ